YMCA – Gdynia

YMCA Gdynia – międzynarodowa organizacja młodzieżowa, której działalność zaraz po wojnie miała ogromny wpływ na rozwój jazzu w Polsce. YMCA udostępniała młodzieży atrakcyjne, wydawane w USA płyty i książki jazzowe, pomagając przy tym talentom zainfekowanych tą muzyką.

Pierwszy koncert muzyki improwizowanej w powojennej Polsce odbył się (30.05.1947), w Warszawie, w jej siedzibie (ul. Konopnickiej 6) – wystąpił tam wtedy zespół Charlesa Bovery’ego. Później odbywały się tam również koncerty Orkiestry Tanecznej PR p/d Jana Cajmera regularne transmitowane przez Polskie Radio. W podobnym czasie, podobne koncerty, przy jej wsparciu organizowano w Krakowie (Duduś Matuszkiewicz, Jerzy Skarżyński, Zbigniew Wróbel), Poznaniu i Łodzi (Klub Melomani). Jak wyglądała w tym czasie taka działalność w Gdyni nie do końca wiadomo, ale wedle wspomnień Sławomira Siereckiego, pierwsze jam-session w Trójmieście zorganizowała właśnie YMCA. Odbyło się ono prawdopodobnie w Domu Kultury we Wrzeszczu (adres nie znany) „z udziałem dość przypadkowo zebranych muzyków”. Obserwatorem tego wydarzenia był zarówno autor wspomnień, jak i Franciszek Walicki.

YMCA (Young’s Men Christian Association) to funkcjonująca do dzisiaj na całym świecie organizacja założona w 1844 roku przez George’a Williamsa. Głównym przesłaniem tego projektu była ochrona młodzieży przed cywilizacyjną demoralizacją oraz rozwój kultury fizycznej i sportu – m.in. to jej działacze wymyślili siatkówkę i koszykówkę.

YMCA w Polsce pojawiła się w 1919 roku, a oficjalnie zarejestrowana została w roku 1923. Po wojnie, w latach 1949-51, władza ludowa stopniowo przejmowała jej dobra, aż w końcu zdelegalizowała tę organizację.

Gdyński Oddział YMCA powstał w 1932 roku, będąc „ogniskiem ambitnego jazzu w Gdyni”. Pierwotnie jej siedziba mieściła się w baraku przy ul. 10 lutego 41, a po wojnie na rogu ul. 3 maja i Batorego. Po delegalizacji, tutejsza YMCA wznowiła działalność w 1990 roku, by w rok później odzyskać swój budynek przy ul. Żeromskiego 26 (w międzyczasie mieścił się tam Młodzieżowy Dom Kultury – Pałac Młodzieży). Od tej chwili koncerty jazzowe organizowano tam z rzadka.