Afanasjew Jerzy

Afanasjew Jerzy – Jerzy Afanasjeff (1932 Nowa Wilejka k/Wilna – 1991 Sopot) – pisarz, poeta, reżyser, niespokojny duch. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej  w Łodzi (reżyseria). Studiował na Politechnice Gdańskiej (architektura) i w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku. Mieszkał w Wilnie, Warszawie, Płocku, Bazylei, Białymstoku i Poznaniu, a w 1953 roku osiadł w Sopocie. Był jednym z kreatorów teatrzyków Bim-Bom i Co To (1954-60) oraz wraz z żoną  Aliną, współzałożycielem Cyrku Rodziny Afanasjeff (1959-1962), w którym stworzył spektakle: Tralabomba (1959), Białe zwierzęta (1960), Komedia Masek (1961), Dobry wieczór Błaźnie (1962). Od 1964 roku wyreżyserował kilkadziesiąt spektakli teatralnych (m.in. gdański Teatr Rozmów), podobną ilość spektakli telewizyjnych, filmów fabularnych, animowanych i dokumentalnych, a także kilkanaście etiud szkolnych – do większości z nich napisał scenariusze. Na podstawie jego opowiadania powstała m.in. etiuda „Dwaj ludzie z szafą” Romana Polańskiego (1958). Poza tym napisał ponad 30 książek dla dorosłych i dla dzieci, kilka tomów poezji i dramatów. Swoje felietony i eseje publikował na łamach periodyków: Po Prostu i Litery. W latach 1972-81 pełnił funkcję głównego reżysera w TVP Gdańsk, a w latach 1977-79 był radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku. Był członkiem PEN Clubu i Stowarzyszenia Pisarzy Duńskich, a w 1973 roku został prezesem gdańskiego oddziału Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Orderem Stańczyka i odznaką Zasłużony Działacz Kultury.

W 1993 roku powstał o nim film biograficzny pt. Mag z Sopotu (Video Studio), a w 2004 roku, w Teatrze Miniatura wystawiono retrospektywny spektakl Cyrk Rodziny Afanasjeff.

Pozornie jego ogromny dorobek nie ma nic wspólnego z historią jazzu w Trójmieście, ale wystarczy zerknąć na listę muzyków grywających m.in. Tralabomba Jazz Band, by zorientować, że na pewno miał wpływ na kształtowanie kreatywności miejscowego środowiska  – m.in. Wiesław Damięcki, Jerzy Derfel, Andrzej Dorawa, Rajmund Fortuna, Kazimierz Guzowski, Janusz Hajdun, Maciej Kossowski, Dariusz Molik, Helmut Nadolski, Henryk Pietrewicz, Edward Rykaczewski, Marek Strobel, Jan Tomaszewski, Lucjan Woźniak.